Қазақстандықтар инфляцияның өсуіне байланысты арзан тамақ таңдап, демалысқа айтарлықтай үнемдей бастады. Мұндай деректерді LS-ке NielsenIQ зерттеу компаниясында ұсынды.
Компанияның деректері бойынша 2022 жылдың II тоқсанында үнемдеуді бастаған сауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың үлесі 78%-ды құрады. Салыстыру үшін, I тоқсанда көрсеткіш 73% болған еді.
Зерттеу көрсеткендей, тұтынушылардың көпшілігі киім мен аяқ киімге жұмсалатын шығындарды азайтуға тырысады. Сондай-ақ, қазақстандықтар азық-түлікті көбірек үнемдеп, арзан азық-түлік маркаларына көше бастаған. Респонденттер көңіл көтеруден бас тартып, кафелер мен мейрамханаларға жиі бармайтынын атап өтті.
Шығындардың құрылымын қарастыратын болсақ, зерттеуге сәйкес, халық үйде тамақ пен сусынға көп ақша жұмсайды. Сонымен, сауалнамаға қатысқандардың 14%-зы өнімдерге жалпы бюджеттен 31-40%, 13%-зы бюджеттің жартысына жуығы (41-50%) және қатысушылардың 7%-зы – жартысынан көбі (51% немесе одан да көп) кетеді деп жауап берді.
Қазақстандықтардың табысы сондай-ақ, тұрғын үйге ақы төлеу (коммуналдық қызметтер, жалдау) және байланыс қызметтері мен күнделікті көлікке жұмсалады.
Саяхат және демалыс сияқты шығындарға келетін болсақ, сауалнамаға қатысқандардың 78%-зы бұл позициялар бойынша шығындар мүлдем жоқ деп жауап берді.
Сауалнамаға қатысқандардың тағы 2%-зы кірістердің 11-20% - зы және жауап берушілердің 7%-ның 6-10%-зы саяхаттауға кетеді деді.
Бұл ретте респонденттердің 64%-зы бюджеттен жинақтар мен инвестицияларға ақша жинамайтынын атап өтті. Зерттеуге қатысушылардың 18%-зы ғана өз бюджетінің 1-5%-ын жинайтын болып шықты.
Nielseniq зерттеуінде отбасы табысының өзгеруі туралы мәліметтер келтірілген. 2022 жылы сауалнамаға қатысқан қазақстандықтардың үштен бір бөлігі қаржылық жағдайдың нашарлағанын сезді. Респонденттердің 12%-зы кірістер айтарлықтай төмендеді десе, 19%-зы аздап төмендеді, 46%-зы өзгерген жоқ деп жауап берді.
Бірақ зерттеуге қатысушылардың 17%-зы кірістер аздап өскенін, ал 4%-ы айтарлықтай өсті деді.
Сондай-ақ, қазақстандықтар өздерінің жинақтарын қалай басқаратыны туралы сұраққа жауап берді. Сауалнамаға қатысқандардың 32%-зы өздерінің қаржылық қаражаттарымен ештеңе істемеген, 9%-зы ақшаны депозитте ұстайды. Бірақ 8%-зы, керісінше, қолма-қол ақшаға айналды (шоттар мен депозиттерден алынды/жабылды), 5%-зы теңгені валютаға аударды.
Респонденттердің басым бөлігі жинақ жоқ деп жауап берді (43%).
