Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың көлік инфрақұрылымын жаңғырту және елдің транзиттік әлеуетін дамыту жөніндегі тапсырмаларын орындау аясында логистикалық жүйенің тиімділігін арттыруға, өңірлердің көлік байланысын жақсартуға және тұрақты экономикалық өсімге жағдай жасауға бағытталған кешенді шаралар жүзеге асырылуда.
2025 жыл Қазақстанның көлік және логистика саласы үшін бетбұрыс кезең болды. Елдің транзиттік әлеуетін күшейтуге бағытталған ірі инфрақұрылымдық жобалар мен халықаралық ынтымақтастықтың кеңеюі көлік жүйесін жаңа сапалық деңгейге көтерді.
Көлік және коммуникация министрлігінің деректері бойынша, биылғы сегіз айда транзиттік тасымал көлемі 25,81 млн тоннаны құрап, өткен жылмен салыстырғанда 3,2%-ға артқан.
Сарапшылар мұны Қазақстанның Еуразия құрлығындағы логистикалық дәліздер торабындағы позициясының нығайғанының айқын дәлелі деп бағалайды.
2025 жылы елімізде 13 мың шақырым автожолға құрылыс және жөндеу жұмыстары жүргізілді. Бұл тәуелсіздік жылдарындағы ең жоғары көрсеткіштердің бірі. Соның ішінде 2,2 мың км жаңа жол салынса, 6,6 мың км республикалық желілерге күрделі және орташа жөндеу жүргізілді.
Енді жыл соңына дейін 6,1 мың км жол толық аяқталмақ. Қаржы тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін 10 жаңа ақылы учаске іске қосылып, ақылы жолдардың жалпы ұзындығы 5,2 мың шақырымға жетеді.
Осы тұста Қазақстанның азаматтық авиациясы соңғы жылдары айтарлықтай серпін алып келетінін айтуға болмас. Мәселен 2025 жылы әуе кемелерінің саны 105 бірлік болды. Ұшақтардың арасында заманауи Airbus A320 және Boeing 737 MAX 8 сияқты жаңа үлгілер де бар.
Бүгінде еліміз 31 мемлекетпен 144 халықаралық бағыт бойынша 842 рейс орындайды. Ең белсенді бағыттар – Түркия, БАӘ, Қытай және Еуропаның бірқатар елдері.
Биыл авиация саласына бірқатар ірі инвестициялар тартылды. Атап айтқанда Алматы әуежайын жаңғыртуға $362 млн (TAV Airport Holding), ал Астана әуежайына 547 млрд теңге тікелей және жанама инвестиция салынады. Осыған қоса Қорғас-Шығыс қақпасы арнайы экономикалық аумағында жаңа жүк-жолаушылар әуежайына 250 млрд теңге бөлінеді.
Сонымен қатар пилотсыз авиацияны дамытудың 2025-2031 жылдарға арналған тұжырымдамасы қабылданды. Себебі Қазақстан бұл салада аймақтық көшбасшы болуға ниетті.
Теміржол көлігі саласында биылғы 9 айдың қорытындысы бойынша 339,4 млн тонна жүк тасымалданды. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10,5%-ға артық екенін айта кетейік.
Маңызды оқиғалардың бірі – ұзындығы 836 км "Достық-Мойынты" теміржолының екінші желісінің іске қосылуы. Бұл Қытай мен Еуропаны байланыстыратын негізгі транзиттік бағыттың өткізу қабілетін арттырады. Сондай-ақ "Қызылжар-Мойынты" (323 км) жаңа желісінің құрылысы басталды.
Теміржол инфрақұрылымын жаңарту аясында 775 локомотив пен 2 700 платформа жеткізу жөнінде келісімдер жасалды, ал 124 вокзал қайта жаңартылатын болады.
Ақтау портында салынып жатқан контейнерлік хабтың бірінші кешені 2025 жылғы маусымда іске қосылды. Толық жоба аяқталған соң, порттың қуаты жылына 240 мың жиырма футтық эквивалентке (ЖФЭ) дейін артады.
Автокөліктік тасымалдауда Қазақстан 42 мемлекетпен рұқсат бланкілерімен алмасу жүргізіп отыр. Бұл отандық тасымалдаушылардың халықаралық нарықтағы үлесін кеңейтіп, жаңа бағыттарға шығуға мүмкіндік береді.
Биыл саланы цифрландыруға баса назар аударылды: ел аумағында 63 автоматтандырылған өлшеу станциясы (ААЖ) жұмыс істейді, олардың көмегімен жүк көліктері адамның қатысуынсыз бақыланады.
Сонымен қатар Қазақстан мен Қытай арасындағы жаңа үкіметаралық келісімнің арқасында біздің ел Қытай аумағы арқылы ішкі транзиттік автотасымал жасау құқығын алған алғашқы мемлекетке айналды. Бұл аймақтық сауда байланыстарын жаңа деңгейге шығаратын тарихи шешім болды.
