Өткен аптада теңге долларға қатысты 18 теңгеге нығайды. Мұның немен байланысты екендігі туралы LS-ке қаржыгер Расул Рысмамбетов түсініктеме берді.
LS-ке берген сұхбатында сарапшы ұлттық валютаны нығайтуға әсер еткен негізгі фактор 2022 жылдың қорытындысы болғанын атап өтті. Оның пікірінше, ел экономикасы болжанғаннан қарағанда жақсы нәтиже көрсетті.
"Нашар нәтижелерді біз ғана емес, сыртқы ойыншыларды да күтті. Дәл осыған байланысты S&P Қазақстанның егеменді рейтингін болжамды "негативтен" "тұрақтыға" қайта қарады. Бұл өте үлкен мәселе. Жалпы, валютамыз бағамы дәстүрлі түрде мұнайға тиесілі, біз оны жеткілікті түрде тасымалдадық. Менің ойымша, біз жоспардан шамамен 1-2% ғана артта қалдық. Жалпы, мұнай бағасы біз үшін қолайлы деңгейде. Қалай болғанда да, валюталық кіріс күрт өсті. Сондай-ақ, бізде импорт азайды, сондықтан бәрі күткендей жаман емес", - деп атап өтті Рысмамбетов.
Қаржыгер мұнай жақсы деңгейін сақтаса, теңге нығаюын жалғасатыратынын түсіндірді.
Оның пікірінше, бұл үрдіске құрылымдық экономикалық реформалар, оның ішінде шикізат экспорты тұжырымдамасынан шығу, әртараптандыру және импортты алмастыру бойынша жұмыс әсер етуі мүмкін.
"Қазір ең бастысы – импортты алмастыру бойынша жұмыс істеу. Сондай-ақ, бұрын Ресей арқылы немесе Ресей Федерациясынан Қазақстанға өткен логистикалық маршруттарды қайта құру. Егер біз 2023 жылды осыған арнасақ, жақсы болар еді. Сол кезде тұрақты теңге жалғасады деп ойлаймын", - деді ол.
Сонымен қатар, Рысмамбетов USD/KZT жұбын нығайтудың ықтимал салдары туралы да айтты. Оның пайымдауынша, қазақстандық экспорттың қымбаттауы күтіледі.
"Шетелдік ойыншыларға сатып алу тиімсіз болмайды, мүмкін экспорттаушылардың маржасы төмендейді. Дегенмен, кез-келген жағдайда жағдай әлі қалыпты. Валютаның күрт нығаюы болмайды, бұл тек АҚШ-тың федералды резервтік жүйе ставкасы көтерілген жағдайда ғана болуы мүмкін. Бірақ бұл теңгенің әлсіреуі емес, барлық әлемдік валюталарға доллардың нығаюына әкеледі", - деп түйіндеді ол.
Естеріңізге сала кетейік, 5 наурызда S&P Қазақстанның егеменді кредиттік рейтингін растап, болжамды "негативтен" "тұрақтыға" жақсартты. Ел рейтингін қолдайтын негізгі факторлар ҚР экономикасының күшті фискалдық және сыртқы теңгерімдері болды. Бұл ретте өтімді сыртқы активтердің болуы елдің фискалдық тұрақтылығын айтарлықтай қолдайды. Жалпы S&P 2023 жылы Қазақстан экономикасының 4,1% деңгейінде өсуін болжайды.
