2030 жылға дейін Алматы қаласын дамытуға 6 трлн теңгеден астам қаражат жұмсалады. Бұл туралы қала әкімі Ерболат Досаев мәлімдеді, деп хабарлайды LS.
"Алматының 2025 жылға дейінгі даму бағдарламасы және 2030 жылға дейінгі орта мерзімді перспективалар" таныстырылымы барысында әкім алдын ала бағалаулар бойынша іске асырудың жалпы сомасы 6,1 трлн теңгені құрайтынын түсіндірді. Бұл ретте 55% жеке инвестицияларды құрайды. Оның ішінде таяудағы үш жылда 1,3 трлн теңге және қалған 2 трлн теңгеден астамы – 2030 жылға дейінгі орта мерзімді перспективада тарту жоспарланып отыр.
"Даму бағдарламасы мен осы жылдың шілде айында ұсынған жеті негізгі мақсатқа негізделген, олар: "Жайлы қалалық орта", "Тұрақты экономикалық өсу", "Басқарылатын урбандалу", "Әлеуметтік тұрақтылық", "Жасыл Алматы", "Смарт сити" және "Қауіпсіз қала", - деп атап өтті ол.
Өз кезегінде, оның орынбасары Мұхит Әзірбаевтың айтуынша, мегаполис бес полиорталыққа бөлінеді. Екі "Солтүстік" пен "Шығыс қақпаның" шеберлік жоспарлары осы жылдың соңына дейін бекітілетін болады. 2023 жылдың ортасына дейін басқа үш полиция орталығымен де дәл осылай жасалады. 2030 жылға қарай полиорталықтардың экономикалық мамандануын ескере отырып, олардың құрылымын қалыптастыруды толық аяқтау жоспарлануда.
Оның айтуынша, 2030 жылға дейін полиорталықты дамытуға 962,3 млрд теңгеге жуық инвестиция қажет, оның ішінде бюджеттіік инвестиция есебінен 625,6 млрд теңге.
Ол сондай-ақ аумақтардың қалай ерекшеленетіні туралы айтып берді:
Райымбек батыр даңғылынан төмен "Солтүстік" көпорталығының мамандануы индустриялық аумақтар мен кеңестік кезеңдегі тозған және жеке тұрғын үйлері бар аумақтарды қайта дамытуды қамтитын болады. Өнеркәсіптік аймақтар мен ескі тұрғын үй қорының орнына жаңа типтегі орамдық құрылыс пайда болады -көше торлары, гүлзарлар, шағын бизнес үшін белсенді бірінші қабаттар. Мұнда Бак бойында, бұрынғы Зеленстрой, Баум тоғайы аумағында жаңа рекреациялық аймақ пайда болады.
"Шығыс қақпасы" полиорталығы медициналық әуежайға және Батыс Еуропа-Батыс Қытай трассасына жақындықты ескере отырып, ЛРТ станциясын, "Шығыс" автовокзалын, қала маңындағы қоғамдық көлікпен интеграцияланған БРТ желісін қамтитын ірі мультимодальдық көлік-ауысып отыру торабы бар логистикалық хаб ретінде мамандандырылады. Мұнда көрме-ойын-сауық орталығын, сондай-ақ тұрғын үй және әлеуметтік инфрақұрылымы бар жаңа рекреациялық аймақты орналастыру жоспарлануда.
"Батыс" полиорталығында индустриялық аймақтың аумағын кеңейту болжанып отыр, Боралдай кентінде 3-Вокзал орналасатын болады, оның базасында көлік-логистикалық хабты дамымақ. "Сақ қорғандары" этнографиялық паркінің айналасында инфрақұрылым жанданады, ауданы 90 гектар желілік рекреациялық парк, сондай-ақ, қажетті инфрақұрылымы бар жаңа жайлы тұрғын кварталдар бой көтереді.
Осыған ұқсас перспектива "Оңтүстік-батыс" үшін де қарастырылған - бұрыннан бар нысандарды қайта форматтау. "Алтын Орда" көтерме-бөлшек сауда базарын көтерме-тарату орталығы етіп қайта құру жоспарлануда, "Барлық" базарының орнына Западный автовокзалын, ЛРТ станциясын және метрополитенді қамтитын ірі мультимодальдық көлік-ауысып отыру торабын құру жоспарлануда.
"Тарихи орталық" шекараларында абаттандыру жөніндегі жұмыс жалғастырылады және тарихи-мәдени мұраға жататын (оның ішінде жеке меншіктегі) ғимараттарды қалпына келтіру жөніндегі бағдарлама қабылданады, инженерлік желілер жаңартылатын болады. Экономикалық мамандануға сәйкес туризм және сервистік қызмет көрсету саласы дамитын болады. Веложолдар төсеу жалғастырылады, ақылы тұрақ орындары ұлғайтылады. "Тарихи орталыққа" іргелес өнеркәсіптік кәсіпорындар мен арнайы мекемелер (ААМЖЗ, Киров атындағы зауыт, тергеу изоляторы) қайта орналастырылып, олардың және ескірген тұрғын үйлердің орнына заманауи үлгідегі құрылыс нысандары мен жаңа іскерлік кластер пайда болады.
Көп орталықтарды дамытудан басқа, кеңестік кезеңдегі қолданыстағы құрылыс учаскелерін, оның ішінде қалпына келтіруге немесе қалпына келтіруге жатпайтын ескірген тұрғын үйлерді қайта капиталдандыруға назар аударылатын болады. 2022 жылдың соңына дейін ескі үйлерді қалпына келтірудің қалалық бағдарламасы бекітіледі.
Сонымен қатар, сайын, Момышұлы, Алтынсарин көшелері мен басқа да шағын аудандар бойында променадтар ұйымдастырылады.
Алматының жаңа Бас жоспарын және полиорталықтардың мастер-жоспарларын қабылдау және іске асыру нәтижесінде жыл сайын 10%-ға өсіммен 1,5 млн шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілетін болады, оның ішінде ескірген тұрғын үйлермен аумақты қайта құру есебінен.
Ғимараттардың тозуын азайту үшін жыл сайын 13,2 млрд теңгеге шамамен 104 км сумен жабдықтау желілерін (диаметрі 100-ден 1500 мм-ге дейін), 15,5 млрд теңге сомасына 57 км су бұру желілерін (диаметрі 100-ден 1500 мм-ге дейін), 15 млрд теңге сомасына 30 км жылу желілерін, 120 км су бұру желілерін реконструкциялап, 8,7 млрд теңге сомасына электрмен жабдықтау, 4 млрд теңге сомасына 40 км газ желілерін орнату қажет.
Бұдан басқа, жаңа жобаларды іске асыру мақсатында шамамен 541 млрд теңге талап етіледі, оның ішінде бюджеттік 316,1 млрд теңге жаңа су көздерін салу, ақылды технологияларды енгізу, кәріз коллекторларын реконструкциялау және салу үшін, КСС және КТҚ реконструкциялау үшін, жарықтандыру деңгейін жақсарту және "2030 жылға дейін электр желілерін дамыту схемалары" жобасын іске асыру мақсатында қажет болады. Оның аясында әуе желілерін кабельдік желілерге ауыстыру, жаңа электр желілерін салу қарастырылған.
Нәтижесінде, 2030 жылдың соңына қарай сумен жабдықтаудың тозған желілерінің үлесі 55,8%-дан 39,6%-ға дейін төмендейді, су бұру желілері 57,5%-дан 39,5%-ға дейін, жылумен жабдықтау желілері 60%-дан 44%-ға дейін азаяды.
Бұл сумен жабдықтау желілеріндегі шығындарды 30%-дан 20%-ға дейін, жылумен жабдықтау 17%-дан 14%-ға дейін, электрмен жабдықтау 13%-дан 12%-ға дейін төмендетуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, әкімнің тағы бір орынбасары Асқар Амрин 2030 жылға дейін жол салу, радиалды көшелерді, көлік жолайрықтарын, метро, БРТ және ЖРК салу үшін шамамен 560 млрд теңге қажет болатынын хабарлады.
Ол сондай-ақ, Алматы облысынан көлік бағыттарын стандарттау туралы келіссөздер жүргізіліп жатқанын айтып, "Алматы агломерациясы туралы" заңды мүмкіндігінше тезірек енгізу қажеттігін атап өтті.
