Тұрғын үй нарығы: 2019 жылдың қорытындысы мен келер жылға болжам

Федерация ипотекалық мөлшерлеменің 3%-ке дейін төмендеуіне үмітті

26 декабря 2019 года

Сарапшылар жылжымайтын мүлік нарығының қорытындысын шығарып 2020-шы жылға жоспармен бөлісті, деп хабарлайды  LS тілшісі.

Барлық қазақстандықтар үшін ипотекалық мөлшерлеменің 3%-ға дейін төмендеуі жайлы да айтылды .

2019 жылдың қорытындылары туралы айта келе, Қазақстан жылжымайтын мүлік Федерациясында өткен жылмен салыстырғанда сатып алу-сату мәмілелері 30%-ға өскенін атап өтті. Сондай-ақ тұрғын және коммерциялық жылжымайтын мүлікті пайдалануға беру көрсеткіштері артты.

"Қазақстанның ірі қалаларындағы тұрғын үй және коммерциялық Қордың жаңартылуы біртіндеп жүріп жатыр. Тұрғын үй қорын қайта жаңарту мемлекеттік бағдарламасы Нұрсұлтан мен Алматыда белсенді дамып келеді. Жалға берілетін және несиелік тұрғын үймен қамтамасыз ету және халықтың қалың жігін ипотекалық несиелендіруді субсидиялау мемлекеттік бағдарламасының прогрессивті өсуін көрсетіп отыр"- деп атап өтті федерацияда.

Ұйымда бірнеше ипотекалық бағдарламаның арқасында сатып алу-сату және қайталама тұрғын үй нарығы жанданғаны туралы атап өтті.

"Жалпы 2019 жыл 2008-2009 жылдардағы жылжымайтын мүліктің әлемдік дағдарысы дәуірінен бастап даму мен белсенділіктің ең үздік жылдарының бірі болды. Бастапқы және екінші нарықтың бір шаршы метр құнының индексі тұрақтанды және қалыпты деңгейде тұр. Жыл басынан бастап шаршы метр құны индексінің өзгеруі бастапқы нарықта 15% -ға дейін және қайталама нарықта 20% -ға дейін төмендеді", - деп түсіндірді федерацияда.

Ұйымда ең көп өзгеріске алғашқы нарықтың бюджеттік саласы ұшырады, яғни несие және жалға берілетін тұрғын үйдің шаршы метріне қол жетімділігі және субсидияланған несие беру мөлшерлемелері бойынша сатып алу. Сатылымның өсуіне медициналық қызметтер мен қоғамдық тамақтану қызметтерін көрсетуді кеңейту ықпал етті. Жаңа ғимараттар мен құрылыстар пайдалануға беріледі,жылжымайтын мүліктің қайталама объектілеріне кешенді қайта жаңарту және күрделі жөндеу жүргізіледі.

"2020 жылы біз 2019 жылдағыдай алға ілгерілеуді күтудеміз. Халықтың бастапқы және қайталама тұрғын үйді сатып алу-сатудағы белсенділігі жалғасады. Шағын және орта кәсіптің дамудың офистік бағытты да, өндірістік бағытты да жалға алу қажеттігіне әсер етеді. Шаршы метрдің құны бастапқы және қайталама нарықта да тұрақты болады, ол инфляция дәлізінде де төмендеу жағына қарай да ауытқиды", - деп болжады федерацияда.

Сонымен қатар, ұйымда тұрғын үйге қол жетімділікті қамту және барлық қабаттар үшін несиелерді субсидиялау жайлы айтылды. Біріншіден, Қазақстанның барлық азаматтары үшін тұрғын үйді несиелендірудің 3%-дық мөлшерлемесіне көшу және халықтың әлеуметтік осал топтары үшін жеңілдікті жағдайлар мен осы мөлшерлеменің қол жетімділігін алу. Екіншіден, көші-қон процестерін ұстау үшін Қазақстан өңірлеріне мемлекеттік бағдарламалардың кең таралуы.

Қазақстан риэлторларының біріккен қауымдастығының басшысы Лариса Степаненко Қазақстанда тұрғын үй сатып алу мәмілелерінің жалпы саны 20-22% - ға өскенін атап өтті. 2018 жылы өсім 10% құрады.

"Бұл тұрғын үйге деген сұраныс жоғары екенін көрсетеді. Бағаларға келетін болсақ, оларды меншік иелері, олардың қалауына қарай, доллар бағамына байланыстырады. Мәмілелер саудаласуды ескере отырып, басқа номиналда көрінеді. Сондықтан сатып алу-сату кезінде жылжымайтын мүліктің нақты құны бастапқы құнынан төмен. Сарапшылар өз қорытындыларында көрме бағасына сүйеніп, бағаның өсуін жариялайды. Сол кезде мәміле сомасы бойынша жылжымайтын мүлік бағасы туралы айту дұрыс болады", -деп түсіндірді Степаненко.

Ол атап өткендей, премиум және элиталық сыныптар секторындағы бағалардың өзгеруі байқалмады, себебі шаршы метрге деген қанағаттанғысыз сұраныс эконом -жайлылық сегментінде қалады, онда жылжымайтын мүлік баспана ретінде тұру үшін сатып алынады.

 "Екінші нарықтағы инвестиция үшін бір және екі бөлмелі пәтерлер трендте қалып отыр, олар одан әрі жалға беру үшін сатып алынады. Бастапқы нысандар нарығында біз сатып алу сұранысының айтарлықтай өсуін байқаймыз. Тұрғын үй тұру үшін де, инвестиция үшін де сатып алынады. Алғашқы нысандарды сатып алуды ынталандыратын мемлекеттік бағдарламаларды енгізу осы сегменттегі мәмілелер санын айтарлықтай арттырды. Тұрғын үйлер секторында жалпы ауданы 200 шаршы метрге дейінгі бір деңгейлі құрылысы бар үйлер кеңінен таралып отыр, ал ауданы 450 шаршы метрден асатын тұрғын үйлер үш-төрт деңгейде өз жаңа қожайындарын күтуде. Бұл жағдайда, егер меншік иесі бағаға нақты келісім танытса, мәміле болуы мүмкін",- деп хабарлады Лариса Степаненко.

Коммерциялық жылжымайтын мүлік нарығы биылғы жылы ірі өнеркәсіптік нысандарды, үлкен кеңсе алаңдарын сату кезінде 800 шаршы метрден, бірінші қабаттан жоғары баға төмендеуімен ерекшеленді. Бұл секторда сатушылар да, жалға алушылар да бағаны төмендеу жағына қарай қайта қарауға мәжбүр.

2020 жылға арналған болжамдарға келетін болсақ, Степаненко айтарлықтай өзгерістер күтпейтінін жеткізді.

 "Ең алдымен, сатып алушыларды бағалар қызықтыратыны 2019 жылдың көрсеткіштерінен өзгеше болмайды.  Әрине, ел экономикасында күрт ауытқулар болмаған, ұлттық валюта тұрақтылығы, халықтың сатып алу қабілеті сақталған жағдайда, ол біздің азаматтарымыздың табысын және тұрғын үй сатып алуға көмек ретінде банк өнімдерін қамтамасыз етеді. 2019 жыл экономикалық сыныптағы тұрғын үйге деген сұранысты қанағаттандырмады. Сондықтан, 2020 жылғы мәмілелердің көпшілігі нарықтың осы сегментіне тура келеді", - деп болжады спикер.

2020 жылғы жалдау нарығы бұрынғысынша бірқатар проблемаларға ие болады, олардың негізгілері жалдау ұсыныстарын жариялау тәртібі мен өзектілігі, сондай-ақ тұрғын үй алаңдарын жалға берумен айналысатын тұлғалардың жауапкершілігі болып табылады.

"Тұрғын үйді жалға алу нарығындағы жағдай шағын және орта бизнес кәсіпкерлері үшін коммерциялық мақсатта банк несиелерін беруді дамытуға түрткі болады деп ойлаймын. Яғни, несие беру бағдарламалары арқылы пәтерді кейіннен жалға беру үшін сатып алуға болады. Бұл жерде мен жалға берілетін бизнесті дұрыс ұйымдастыруды керек деп ойлаймын. Бұндай қадам әрі сенімдірек болмақ", - деді Степаненко.

2019 жылдың үш тоқсанының қорытындысы бойынша жылжымайтын мүлікпен 816,5 млрд теңгеге операциялар жасалды. Бұл былтырғы көрсеткішпен салыстырғанда 15,3% - ға артық. Ең үлкен сома-550,2 млрд теңге жалға және меншікті жылжымайтын мүлікті басқаруға келді. Сондай-ақ жалға берілетін жылжымайтын мүлікті жалға беру мен пайдалануға 107,6 млрд теңге жұмсалды. Көп пәтерлі және тұрғын үйлерді сатып алуға және сатуға 14,2 млрд теңге, Басқа да жылжымайтын мүлікке -20,9 млрд теңге жұмсалды.

Естеріңізге сала кетейік, бұрын LS қазақстандықтардың тұрғын үй нарығындағы сатып алу қабілетінің 10 жыл ішінде қалай өзгергені туралы ақпарат жариялаған болатын.

Следите за нашим Telegram - каналом, чтобы не пропустить самое актуальное
Подпишись прямо сейчас
Подписка на самые интересные новости из мира бизнеса
Подписаться
© Все права защищены - LS — ИНФОРМАЦИОННОЕ АГЕНТСТВО    Условия использования материалов
Наше издание предоставляет возможность всем участникам рынка высказать свое мнение по процессам, происходящим, как в экономике, так и на финансовом рынке.