Банкротқа ұшыраған қазақстандықтарға қандай мүмкіндіктер берілмек

9 февраля 2022 года

Жеке тұлғалар банкроттық туралы заңға түзетулер енгізіп, борышкерлерге басқа елге жұмыс істеуге баруға ниеті болса, елден шығуға рұқсат берiлуi мүмкін, деп хабарлайды LS.

Бұл туралы баспасөз конференциясы барысында бірінші қаржы вице-министрі Марат Сұлтанғазиев хабарлады.

"Қазақстанда қазірдің өзінде сот орындаушысы елден кетуді шектейтін заң қолданылады. Сондықтан бұл тармақты жеке тұлғалардың банкроттығы туралы заң жобасына енгізу туралы шешім қабылданды. Қарызы бар және қарызын өтемеген адам үшін қандай да бір салдары болуы мүмкін. Алайда қарыз алушы Қазақстаннан шыға алатын шарттар да қарастырылып отыр. Егер ол басқа елге жұмысқа барса, борышкерді шектемеу туралы мәселе пысықталуда", - деді ол.

Сонымен қатар, Сұлтанғазиев қарыз алушы банкрот деп танылған жағдайда жалғыз тұрғын үйді сақтау туралы сұраққа жауап берді.

"Шешімді тек сот органдары қабылдайды. Егер жалғыз тұрғын үй кепілде болса, онда кредитор оны сот банкроттығы барысында алып қоюға құқылы. Егер жалғыз тұрғын үй кепілде болмаса, кредиторлар оған өтініш бере алмайды. Қалған өтелмеген сома борышкердің жосықсыз әрекет ету белгілері болмаған жағдайда есептен шығарылуға жатады. Бүгінгі таңда іс жүзінде жалғыз тұрғын үй несие берушілердің пайдасына айналатындай жағдайлар болған жоқ, бұл ретте алимент және басқа адамның өмірі мен денсаулығына келтірілген залал бойынша қарыздар есептен шығаруға жатпайды", - деп түсіндірді бірінші қаржы вице-министрі.

Сондай-ақ, ол жұмыс топтарында борышкер банкрот деп танылғаннан кейін белгілі бір лауазымдарға орналасуға шектеулер енгізу талқыланатынын айтты.

"Біз адамдардың төлем қабілеттілігін қалпына келтіруі үшін заң әзірлеп жатырмыз. Алайда борышкер мемлекеттік қызметте немесе қаржы мекемелерінде қызмет атқара алмауы үшін ұсыныстар бар. Бұл қазір талқыланып жатыр", - деп нақтылады Сұлтанғазиев.

Қарыз алушыны банкрот деп тану мерзімдері туралы айта келе, спикер бұл процесс сот тәртібімен алты айға дейін уақыт алатынын атап өтті. Бірақ ерекше жағдайларда (жаңа кредиторлар немесе басқалар пайда болған кезде) тағы үш айға ұзарту көзделген.

Жеке тұлғалардың банкроттығына байланысты алаяқтықтың пайда болуына қатысты Сұлтанғазиев барлық жағдай қатаң тексерілетініне сендірді.

"Егер алдау фактілері анықталса, онда айыппұл немесе бас бостандығынан айыру, сондай-ақ, белгілі бір лауазымдарды алуға санкциялар түрінде жаза қарастырылған. Барлық мүлік пен мәмілелер тексеріледі. Егер сыйға тарту немесе басқа иеліктен шығару бойынша мәмілелер болса, оларды жарамсыз деп тануға болады. Сонымен қатар, 2025 жылдан бастап барлық жеке тұлғалар табыс декларациясын толтырады, онда адамның мүлкі мен оның берешегі жазылған", - деп атап өтті ол.

Сонымен қатар, бірінші қаржы вице-министрі жеке тұлғалардың банкроттық туралы заңын әзірлеу мен талқылаудың кешігуі туралы түсінік берді. Оның айтуынша, бұған дейін жауапты мемлекеттік құрылымдар несие берушілермен келісімге келе алмаған.

"Мұндай институтты енгізу мәселесі 2010 жылдан бері талқыланып келеді. Қаржы министрлігі мұнда реттеуші ретінде сөз сөйледі және борышкердің де, қаржы институттарының да пікірін ескеру маңызды болды. Биылғы жылы президент Қасым-Жомарт Тоқаев бұл мәселеге қатысты міндеттер мен мерзімдердi қойды. Жоба әзірленіп, талқылауға ұсынылды", - деп түсіндірді ол.

Сонымен қатар, баспасөз конференциясы барысында Сұлтанғазиев кредиттік бюроның мәліметінше, 1 млн-нан астам азамат несиені өтеу мерзімін бұзуға жол бергенін еске салды. Кейбіреулерінің коммуналдық және салық төлемдері бойынша берешегі бар. Сондай-ақ, борышкерде мүліктің болмауына байланысты шамамен 4 млрд теңгеге қайтарылған атқарушылық құжаттардың айтарлықтай саны бар.

Естеріңізге сала кетейік, заң жобасында қарыздың сомасы мен ұзақтығына байланысты рәсімдердің үш түрін енгізу ұсынылады.

1) төлем қабілеттілігін қалпына келтіру рәсімі тұрақты табысы болған кезде сотта борыштарды төлеуге (бес жылға дейін) бөліп-бөліп төлеу мүмкіндігін көздейді. Қалпына келтіру жоспарын қаржы басқарушысы әзірлейді және сотта бекітеді (5 млн теңгеден жоғары берешек болған кезде).

Егер тұрақты табыс пен берешекті өтеу бойынша перспективалар болмаған жағдайда, онда банкроттық рәсімін екі түрде қолдану ұсынылады: соттан тыс және сот.

Соттан тыс үш жағдайда қолданылады:

- егер банктер мен микрокредиттік ұйымдар алдында бес жылдан астам мерзімі өткен болса;

- егер 300 мың теңгеден (100 АЕК) аспайтын борыш 12 ай ішінде өтелмесе және оның есебінен борышты өтеуге болатын мүлік болмаса;

- егер 5 млн теңгеге дейінгі қарыз (1 600 АЕК) алты ай ішінде өтелмеген болса.

2) Сот банкроттығы рәсімі 5 млн теңгеден (1 600 АЕК) астам берешек кезінде қолданылады. Оның барысында борышкердің мүлкі сауда-саттықта сатылуға жатады.

Азаматтар банкроттықты жеті жылдан кейін ғана қайта қолдана алады.

Следите за нашим Telegram - каналом, чтобы не пропустить самое актуальное
Комментарии отключены!
Вы можете оставить комментарий и увидеть мнения наших читателей на странице в facebook.
Подпишись прямо сейчас
Подписка на самые интересные новости из мира бизнеса
Подписаться
© Все права защищены - LS — ИНФОРМАЦИОННОЕ АГЕНТСТВО    Условия использования материалов
Наше издание предоставляет возможность всем участникам рынка высказать свое мнение по процессам, происходящим, как в экономике, так и на финансовом рынке.