Қазақстанда IT-шешімдердің көмегімен тұрғын үй бағасының негізсіз өсуін ескертетін болады, деп хабарлайды LS.
Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Қайырбек Өскенбаевтың айтуынша, құрылыс саласына базалық цифрлық құралдар енгізілетін болады. Олар объектілер құрылысы құнының жоғарылауын болдырмауға және тұтастай алғанда экономиканың осы саласын барынша ашықтықпен қамтамасыз етуге мүмкіндік бермек.
Оның ішінде "ақпараттық модельдердің мемлекеттік банкі" жүйесі пайда болады. Оның есебінен құрылыс нысандары онлайн форматта модельденетін болады. Соның ішінде BIM-технологиясын қолдану арқылы.
Бұдан басқа, "Е-Құрылыс" онлайн-режимде қазаншұңқыр қазудан бастап пайдалануға беруге дейінгі барлық кезеңдегі құрылыс процестерін бақылауға мүмкіндік береді.
Үлестік қатысу шарттарын есепке алу үшін "Қазреестр"енгізілді. Ол жосықсыз құрылыс салушылардан үлестік құрылыс бойынша тұрғын үй сатып алу тәуекелдерін барынша азайтады.
"Е-Шаңырақ" платформасы ТКШ субъектілерінің бірыңғай жүйесі болып табылады және тұрғын үй қорын басқарудың ашықтығын, ТКШ саласына мониторинг пен талдауды қамтамасыз етеді.
"Маркетплейс" онлайн-платформасында компаниялар құрылыс материалдарын өндірушілерден делдалсыз сатып ала алады.
"Жалпы, саланы цифрландыру бойынша қабылданып жатқан шаралар бюрократияны төмендетеді және құрылыстағы рәсімдерді жеңілдетеді. Мемлекеттік және квазимемлекеттік секторлардың инвестицияларының қатысуымен бір объектілердің құнын арттыруды болдырмау үшін мемлекеттік сараптама порталында онлайн-калькулятор енгізе отырып, құрылысқа жұмсалатын шығындардың шекті лимиттері белгіленді. Сондай-ақ, прайс-парақтардың орнына бірлі – жарым сметалық бағалар, сондай-ақ, сметалық бағалардың анықтамалары әзірленуде", - деп түсіндірді Өскенбаев.
Ол жекелеген сметалық бағалар мен анықтамалықтар өңірлер бойынша сол объектілерді салу құнының ауытқуын, сондай-ақ, жобалау және жобалау-сметалық құжаттаманы сараптау кезеңдерінде жобалар сметасының жоғарылауын болдырмайтынын нақтылады.
Өскенбаев жаңа тұрғын үй саясаты жылжымайтын мүлік құнын төмендетуге, құрылыс материалдары өндірісін дамытуға, құрылыс саласындағы ашықтыққа, инженерлік-коммуналдық желілерді ауқымды тексеруге және заманауи урбанистика мен жұртшылықтың пікірін ескере отырып, қалаларды дамытуды жоспарлауға бағытталатынын атап өтті. Ол үшін бірқатар нормативтік құқықтық актілер әзірленді.
"Биылдан бастап жер ресурстарын тиімді пайдалану, көше-жол желісін дамыту және қоғамдық кеңістіктердің сапасын арттыру есебінен алуан түрлі құрылыс салу арқылы "шаршы метр құрылысынан" жайлы өмір сүру ортасын қалыптастыруға көшуді жоспарлап отырмыз. Азаматтардың тұрғын үй мәселелерін шешудің негізгі тәсілдері құрылыс салушылардан дайын тұрғын үй сатып алу, "ескі кварталдарды" реновациялау, проблемалық объектілерді аяқтау, сондай-ақ, тұрғын үйді жалға алуға тұрғын үй төлемдері түріндегі мемлекеттік қолдаудың жаңа тетіктері болады", - деп сипаттады Өскенбаев.
Оның айтуынша, негізгі міндеттердің бірі жылжымайтын мүлік құнын төмендету мен құрылыс динамикасын сақтау арасындағы тепе-теңдік болады. Бұл салада 640 мың адам жұмыс істейді.
Тұрғын үй қымбаттамауы үшін министрлік үш бағытта жұмыс істейді: меншікті құрылыс және әрлеу материалдары өндірісін дамыту, баға белгілеу жүйесін жетілдіру және құрылыстағы бақылауды күшейту, сондай-ақ, белсенді цифрландыруды ынталандыру.
Өскенбаев жақын арада 601,3 млрд теңгеге 35 импортты алмастыратын жобаны іске асыру жоспарланғанын хабарлады.
"Отандық санфаянспен, керамикалық тақтайшалармен, минералды жылытқыштармен, ДСП-плиталармен және басқалармен қамтамасыз ету бойынша жаңа өндірістерді ашу көзделуде", - деп хабарлады министр.
Оның айтуынша, аталған жобаларды енгізу 2025 жылға қарай құрылыс материалдарының орташа жылдық қажеттілігін өнімнің 10-нан астам түрі бойынша 303 млрд теңгеге жабуға мүмкіндік береді. Осылайша, министрлік импорт үлесін 60%-ға төмендетіп, бағаның ауытқуын болдырмайды деп күтеді.
Жалпы, құрылыс материалдарының ішкі нарығы $2,7 млрд құрайды, оның ішінде отандық өндірістің үлесі – 57% ($1,6 млрд), ал импорт – 43% ($1,15 млрд).
Сонымен қатар, 2021 жылы Қазақстанда 17 млн шаршы метрден астам тұрғын үй салынды. 2022 жылы да осындай көрсеткіштер болжанады.
