Алматы мен Нұр- Сұлтанда баспана құрылысын шектеу тұрғын үй бағасының өсуіне әкелмек. LS-ке мұндай пікірді сала мамандары айтты.
Қазақстанның жылжымайтын мүлік федерациясының басшысы Ермек Мүсіреповтің сөзінше, жылжымайтын мүлік құнының алыпсатарлық өсімі қазіргі уақытта 10-15% - ды құрауы мүмкін. Алдымен бастапқы нарықта, содан кейін екінші нарықта.
"Кейін бағалар халықтың сұранысына қарай тұрақтаната бастайды", - деп түсіндірді ол.
Мүсірепов мүмкін болатын шектеу III және IV санаттағы (комфорт - және экономкласс) тұрғын үй құрылысына аз дәрежеде қысым көрсететінін қосты.
"Ең алдымен, қысым I және II санаттарға (элит және бизнес - кластарға) қатысты болады. Мұнда нүктелі құрылыс басталады. Сондай-ақ, II және III санаттар бойынша Алматы ішінде ескі үйлерді жаңасына ауыстыру жұмыстары қатар жүргізілуде. Бұл жаңа шектеулерге сүйене отырып өзіндік құн қалыптастыратын болады", - деп болжады Мүсірепов.
Қазақстан құрылысшылар одағының төрағасы Талғат Ерғалиев тұрғын үй бағасы өсетінін айтты. Оның пікірінше, шектеулерден басқа, қымбат құрылыс материалдары мен басқа да шығындар, соның ішінде қызметкерлердің жалақысы да құнын төмендетеді.
Нәтижесінде бағаның жыл сайынғы өсуі 10-15% мөлшерінде күтілмек.
"Есеп комитетінің ақпаратына сәйкес, құрылыс материалдары 50% - дан 100% - ға дейін қымбаттады. Осыған байланысты ағымдағы бағалар өзекті емес және олар көтеріледі, бұл түпкілікті тұтынушы үшін тұрғын үй құнына әсер етеді", - деп түсіндірді Ерғалиев.
Сарапшы сондай-ақ экономикалық тұрақсыздыққа байланысты жұмыс істеп тұрған 15 мың құрылыс компанияларының шамамен 10-15% - ы шығынға ұшырайтынын және нарықтан кетуі мүмкін екенін атап өтті. Соның ішінде, мемлекеттік сатып алумен жұмыс істейтіндер бар.
"Ал бұл еңбек нарығына шығатын мыңдаған адам", - деп атап өтті одақ басшысы.
Мүмкін болатын шектеулерге себеп болған инженерлік инфрақұрылымның жетіспеушілігіне келетін болсақ, Ерғалиев бұл үкіметтің болжауының толық сәтсіздігі деген пікір білдірді.
"Шенеуніктер тағы да болжай алмайтынын және оған еш тырыспайтынын дәлелдеді. Билік қабылдаған барлық шаралар бірнеше жыл артта қалды. Егер бүгінде инфрақұрылым жеткіліксіз болса, онда олар бірнеше жыл бұрын қолға алып, алдын-ала шаралар қабылдауы керек еді. Біз құрылысшылар ретінде 2020 жылы инфрақұрылымға қаржы салуды ұсындық. Бүгінде инженерлік желілер құрылыс қарқынына төтеп бере алмайтындығынын алдында тұрмыз. Сегіз жылдан кейін 10 миллионға жуық адам тұрғын үйге деген қажеттілікті сезінеді. Бірақ осы шектеулерге байланысты оларды жылжымайтын мүлікпен қамтамасыз ету мүмкін болмайын деп тұр",-деді Ерғалиев.
LS сұхбаттасушысы қазіргі шектеулерге балама жоқ екенін де атап өтті, өйткені инфрақұрылымсыз үй салынбайды.
Дегенмен, құрылысшы Үкіметке жеке үй құрылысын салу үшін қала маңындағы ауыл шаруашылығы мақсатындағы қайтарылған жерлерді бөлуді ұсынды.
"Оларды аз қабатты тұрғын үйлердің құрылысына беріп, адамдарға тарату керек. Құрылысты белгілі бір уақыт аралығында төлеу үшін ипотекалық құралдар түрінде қаржыландырыңыз. Бекітілген жобалар бойынша үй салуға мерзім беру керек. Кез келген ауытқу бұзушылық болып саналады. Жеке меншік иелері тұрғызып жатқанда, адамдардың бір бөлігі тұрғын үймен қамтамасыз етіледі. Осы уақыт ішінде инфрақұрылымды ретке келтіреміз", - деп ұсынды ол.
Ерғалиевтiң пайымдауынша, Үкімет сала проблемаларын шешу және болжамды көрсеткіштерді өзектендіру үшін құрылысшылармен бір дөңгелек үстелге отыратын кез келді.
Бұған дейін, индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Қайырбек Өскенбаев Алматы мен Нұр-Сұлтанда тұрғын үй құрылысын шектеуді ұсынған болатын. Бұл шешімнің себебі - инженерлік желілер жүктемеге төтеп бере алмай жатыр.
